Nedir bu Motivasyon dedikleri?
Lonra 2012 Olimpiyatları kesinlikle yaz aylarına renk katıyor ve spor kültürünün ülkemiz topraklarında da yayılmasına katkıda bulunuyor. Daha önce ünlü bir aktörümüzün kısa mesajları ile dikkatimize gelen motivasyon nedir, ne değildir konusu da Olimpiyatlar sayesinde yeniden medyaya taşınıyor. Alınan istenmeyen derecelerle aşırı motivasyon arasında bir ilişki kuruluyor ve aşırı motivasyon diye bir şey var mıdır, gerçekten performansı kötü etkiler mi, kötü dereceler buna bağlanabilir mi, tartışılıyor. İsterseniz benim gibi iş dünyasında bir ekip yönetiyor olun, isterseniz spor veya sanat alanında faaliyet gösteren bir yönetici ya da ekip üyesi olun, performans gerektiren her türlü uğraşta motivasyon konusu kafalarımızı meşgul etmeye devam ediyor. Kişi niye, neden, nasıl motive olur, bu motivasyon hali ile gerçek performans arasındaki ilişki nedir, ya da bir ilişki var mıdır, motive mi edilir, motivasyon dediğin içsel mi olur gibi sorular zihnimizde dönüyor.
Eminim konu hakkında akademisyenlerin ciddi araştırmaları ve raporları vardır ama ben sonuçta uzun süredir ekip yöneten ve bu ekiplerin performansını hep yüksek tutmaya çalışan birisi olarak motivasyon konusuna kendi bakışımı şöyle özetleyebilirim:
1. Ekip üyelerinin performansları zihinsel ve duygusal durumları ile kesinlikle bağlantılıdır. Bu zihinsel ve duygusal durumun doğru seviyede, biçimde ve şiddette olmasını motivasyon olarak adlandırabiliriz.
2. Bu zihinsel ve duygusal durum esas olarak kişinin kendi kontrolündedir. Dolayısı ile motivasyon esas olarak içseldir. İçsel olduğu için de kişiseldir, motive olma biçimi ve nedenleri kişiler arasında farklılık gösterir.
3. Bununla beraber dış faktörler -rehberlik ve koçluk başta olmak üzere- kişinin bu konudaki çabasını çok kolaylaştırabilir, ya da olanaksız hale getirebilir.
4. Gerçek yüksek performans için bu dış faktörler tasarlanmalıdır. Yani motivasyon da emek ister, planlama ister, liderlik ve koçluk becerisi ister.
Motivasyonun varlığını kabul etmiş ve önemini kavramış bir Lider bence en temelde iki şeyi yapmalıdır. İlk olarak tüm ekibin motivasyonunu olumlu etkileyecek şartları ve koşulları oluşturmalı ve iyileştirmeli, ikincil olarak da genel motivasyon altyapısını oluşturduktan sonra kişilerin farklı beklenti ve hedeflerini iyi anlayarak -genel çerçevenin dışına çıkmadan- motivasyonu kişiselleştirmelidir. Kısaca kişilere heyecanlanmak, yapılan işten ve sonuçlarından keyif almak için doğru nedenleri vermelidir.
Doğru Liderlik heyecan yaratmak, potansiyelin önünü açmak ve kişiye neler yapabileceğini göstermektir. Gerisi yüksek performans olarak gelir.
